Η μονή του Essex & ο Γέροντας Σωφρόνιος

Το Πατριαρχικό Σταυροπηγιακό Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου είναι μια Mοναστική αδελφότητα η οποία απαρτίζεται από μοναχές και μοναχούς οι oποίοι κατάγονται από την Ελλάδα και πολλές άλλες χώρες. Η Μονή υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Βρίσκεται στην περιοχή Tolleshunt Knights του Maldon στο Essex της Αγγλίας. Υπάρχουν γύρω στις 15-20 μοναχές και ένας μικρότερος αριθμός μοναχών.

Η Ιερά Μονή οφείλει την σύστασή της στον Γέροντα Σωφρόνιο Σαχάρωφ. Μετά από την αναχώρησή του από το Άγιον Ορος και την εγκατάστασή του στο Παρίσι, επρόκειτο να μείνει σε ένα Ρώσικο γηροκομείο βοηθώντας τον εκεί Ιερέα. Σύντομα, ο Γέροντας Σωφρόνιος δέχθηκε δυο άνδρες που ποθούσαν την Μοναστική ζωή. Ζούσαν σε εκείνο το γηροκομείο, κάνοντας αδιάλειπτη προσευχή, χρησιμοποιώντας την Ευχή του Ιησού, λόγω έλλειψης λειτουργικών βιβλίων και έτρωγαν το φαγητό που έμενε. Υπήρχαν επίσης και μερικές μοναχές που έμεναν σε εκείνο το γηροκομείο. Το 1958, ο Γέροντας Σωφρόνιος απέκτησε μια συνοδεία έξη ατόμων που ποθούσαν να γίνουν μοναχοί. Αφού όμως υπήρχαν πρακτικές δυσκολίες, Ο Γέροντας Σωφρόνιος αναχωρεί για το Tolleshunt Knights για να δει μια ιδιοκτησία. Έτσι, την άνοιξη του 1959, η νεοσύστατη Μοναστική αδελφότητα του Τιμίου Προδρόμου συγκροτείται εκεί, με την ευλογία του Μητροπολίτη Αντωνίου Bloom του Sourozh (Πατριαρχείου Μόσχας). Το Μοναστήρι, από τις απαρχές του, είχε και μοναχούς και μοναχές, επειδή ο Γέροντας Σωφρόνιος δεν ήταν σε θέση να επιβλέπει δυο ξεχωριστές αδελφότητες.

Το Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου εντάχθηκε απευθείας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο το 1965, και έτσι έγινε Πατριαρχικό. Αργότερα, το Μοναστήρι πήρε και τον τίτλο του ‘Σταυροπηγιακού’. Ο παρόν Ηγούμενος είναι ο Αρχιμανδρίτης Κύριλλος.

Όταν θεμελίωσε το Μοναστήρι, o Γέροντας Σωφρόνιος ήθελε να είναι σίγουρος πως η αδελφότητα θα εστίαζε στον εσωτερικό ασκητισμό. Έτσι το τυπικό του Μοναστηριού στηρίζεται στην αδιάλειπτη Ευχή (Κύριε ημών Ιησού Χριστέ Υιέ του Θεού ελέησόν με) για περίπου 4 ώρες την ημέρα και την τέλεση της Θείας Λειτουργίας 3-4 φορές την εβδομάδα. Το τυπικό έχει βασιστεί στην πολύχρονη εμπειρία του Γέροντα Σωφρονίου της Αθωνικής Ερήμου και της Αθωνικής Σκήτης του Αγίου Νικοδήμου και του Αγίου Παϊσίου Βελικόφσκι.

Γέρων Σωφρόνιος Σαχάρωφ

Ο Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ (22/09/1896 - 11/7/1993) ήταν Ρώσος Ορθόδοξος Ιερομόναχος που ξεκίνησε τη μοναχική του ζωή στο Άγιο Όρος, στη Ρωσική Μονή του Αγίου Παντελεήμονος και θεωρείται από την ορθόδοξη παράδοση ως ένας απο τους χαρισματικότερους μοναχούς του 20ου αιώνα.
Γεννήθηκε στη Μόσχα και ήταν μέλος 9μελούς οικογένειας. Το κοσμικό όνομά του ήταν Σέργιος, ενώ έδειχνε απο μικρός ιδιαίτερη θεολογική κλίση. Εν αρχή ασχολήθηκε με την ζωγραφική, ενώ ασχολήθηκε με τον Βουδισμό και τον Ινδουισμό. Όταν απογοητεύτηκε από τη φιλοσοφία των Ανατολικών θρησκειών, στράφηκε προς το Χριστιανισμό και πιο συγκεκριμένα την Ορθοδοξία. Σε ηλικία 25 ετών μετακινήθηκε στη Γαλλία, προσπαθώντας να βρει εργασία ως ζωγράφος. Στη Γαλλία κατάφερε να γίνει δεκτός στους καλλιτεχνικούς κύκλους, όμως τελικά στράφηκε προς το χριστιανισμό με περισσότερο ζήλο αφού ούτε αυτό τον γέμιζε όπως ο ίδιος αργότερα ομολόγησε και έτσι στράφηκε σε ηλικία 29 ετών στη θεολογία, εισαγόμενος στο Ορθόδοξο Θεολογικό Ινστιτούτο στο Παρίσι. Όπως έλεγε και ο ίδιος:

«Ήμουν στο Παρίσι, τα είχα όλα, ζούσα με τον καλλιτεχνικό κόσμο του Παρισιού και συμμετείχα σε όλες τις εκδηλώσεις. Όμως τίποτα δεν μου έδινε χαρά και ανακούφιση. Μετά από κάθε εκδήλωση του καλλιτεχνικού κόσμου, είχα μέσα μου κενό και αγωνία. Ο λογισμός μου, μου έλεγε πως κάτι πρέπει να κάμω, για να φύγω από το αδιέξοδο, που με συνείχε. Όμως δεν έβρισκα λύση. Ένα βράδυ, μετά από μία διασκέδαση, ανέβαινα στο σπίτι μου με σκυμμένο το κεφάλι και αργό βήμα. Έλεγα πως αυτή η ζωή είναι βάναυση, είναι ανιαρή. Τότε σκέφτηκα να γίνω μοναχός, όμως πού και πώς δεν είχα ιδέα. Ήμουν Ρώσος εμιγκρέ-πρόσφυγας στη Γαλλία. Εκεί υπήρχαν πολλοί Ρώσοι, οι οποίοι ίδρυσαν το Θεολογικό Ινστιτούτο του Αγίου Σεργίου… Στο Ινστιτούτο του Αγίου Σεργίου, όλοι μιλούσαν για Θεό, αλλά Θεό δεν είδα, ενώ όταν πήγα στο Άγιο Όρος, κανείς δεν μιλούσε για Θεό και όλα έδειχναν τον Θεό».

Με το πέρας των σπουδών έλαβε την απόφαση να μονάσει. Έτσι εγκαταστάθηκε στη Ρωσική Μονή του Αγίου Παντελεήμονος στο Άγιο Όρος, το 1925. 4 έτη αργότερα θα γνωρίσει τον Άγιο Σιλουανό τον Αθωνίτη, ο οποίος έμελλε να γίνει ο πνευματικός καθοδηγητής του. Εν συνεχεία αναχώρησε για τα Καρούλια του Αγίου Όρους το 1938, που ασκήτεψε αυστηρά. Το 1948 εξήλθε από το Άγιο Όρος ώστε να χειρουργηθεί στη Γαλλία και έτσι εξέδωσε σε βιβλίο και το βίο του Αγίου Σιλουανού, που εν τω μεταξύ εκοιμήθη. Εν συνεχεία εξέδοσε και άλλα βιβλία το «Περί προσευχής», το «Άσκηση και Θεωρία» και «Η ζωή Του ζωή μου». Την ίδια εποχή επισκέφτηκε και τη Μόσχα μετά από πολλά χρόνια και έκτοτε έμελλε να έχει πιο στενούς δεσμούς με την πόλη. Το 1963 εγκατέλειψε το Άγιο Όρος και ίδρυσε μια χριστιανική αδελφότητα, χτίζοντας παράλληλα και ένα μοναστήρι αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο στο Έσσεξ. Εκεί έμεινε μέχρι και τέλος της ζωής του, όταν και εκοιμήθη, το 1993 σε ηλικία 97 ετών.

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι ο Γέροντας Σωφρόνιος προγνώριζε πότε θα γίνει η κοίμησή του. Όταν πληροφορήθηκε πως η κρύπτη του Μοναστηριού θα ολοκληρωνόταν στις 12/7, είπε ότι θα ήταν έτοιμος. Στις 11/7 κοιμήθηκε στις 14/7 έγινε η εξόδιος ακολουθία στην οποία παρίσταντο πολλοί μοναχοί από όλο τον κόσμο. Επίσης, όπως είχε πει ο Γέροντας Σωφρόνιος, η κοίμηση της Μητέρας Ελισάβετ – της πιό γηραιάς μοναχής – θα ήταν στις 24/7.

Ένας από τους λόγους για τους οποίους ο Γέροντας Σωφρόνιος πήγε στο Παρίσι, ήταν και η έκδοση των συγγραμμάτων του Αγίου Σιλουανoύ. Όταν ο Γέροντας εγκαταστάθηκε στην Αγγλία, το Μοναστήρι ανέλαβε αυτές τις εκδόσεις. Το 1973, εκδόθηκε μια πληρέστερη μετάφραση της ζωής του Αγίου Σιλουανoύ καθώς και μια συλλογή με τους ιερούς του Λόγους το 1975. Μετά από αυτές τις εκδόσεις, ο Γέροντας Σωφρόνιος άρχισε να εκδίδει τα δικά του συγγράμματα. Το 1987, έγινε η επίσημη ανακήρυξη του Αγίου Σιλουανoύ του Αθωνίτου από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Βιβλιογραφία

• «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ» - Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου Σαχάρωφ.
Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας, 1999 (πρώτη έκδοση 1948).
• «Η ζωή Του ζωή μου» - Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου Σαχάρωφ.
Εκδόσεις Πουρνάρα, Θεσσαλονίκη, 1996 (πρώτη έκδοση 1977).
• «ΟΨΟΜΕΘΑ ΤΟΝ ΘΕΟΝ ΚΑΘΩΣ ΕΣΤΙ» - Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου Σαχάρωφ.
Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας, 1992 (πρώτη έκδοση 1985).
• «ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ» - Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου Σαχάρωφ.
Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας, 1993 (πρώτη έκδοση 1991).
• «ΠΕΡΙ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΖΩΗΣ, πνευματικά κεφάλαια» - Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου Σαχάρωφ.
Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας, 1995 (πρώτη έκδοση 1992).
• «ΑΣΚΗΣΙΣ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ» - Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου Σαχάρωφ.
Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας, 1996.
• «ΑΓΩΝΑΣ ΘΕΟΓΝΩΣΙΑΣ» - Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου Σαχάρωφ.
Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας, 2001.

[Βιβλία του Γέροντα διαβάστε εδώ]

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης

Τιμούμε την ιερή του μνήμη στις 24 Σεπτεμβρίου.

Το κοσμικό όνομα του Αγίου Σιλουανoύ ήταν Συμεών Ιβάνοβιτς Aντόνωφ. Ο κατά κόσμον Συμεών γεννήθηκε το 1866 από Ορθοδοξους Ρώσους γονείς οι οποίοι κατάγονταν από το χωριό Sovsk του Tambov της Ρωσίας. Όταν έγινε 27 χρονών εγκαταστάθηκε στο Άγιον ‘Ορος, όπου και εκάρει μοναχός στο Μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονος και ονομάστηκε Σιλουανός, η Ρωσική εκδοχή του Βιβλικού ονόματος Σιλβανός.

Ως ένας αυστηρός ασκητής, έλαβε το χάρισμα της αδιάλειπτης προσευχής και είδε τον Χριστό σε ένα όραμα. Μετά από πολλά χρόνια πνευματικού αγώνα και δοκιμασίας, απέκτησε μεγάλη ταπείνωση και εσωτερική γαλήνη. Προσευχόταν και έκλαιγε για όλο τον κόσμο όπως και για τον εαυτό του, και αυτό που θεωρούσε ως το πιό σημαντικό ήταν η αγάπη για τους εχθρούς. Ο Θωμάς Merton, ένας Καθολικός μοναχος του 20ου αιώνα, περιέγραψε τον Άγιο Συλουανό ως ‘τον πιό αυθεντικό μοναχό του 20ου αιώνα’. Ο Άγιος Σιλουανός αναπαύθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου του 1938.

Αν και δεν ήταν εγγράμματος, τον αναζητούσαν πολλοί προσκυνητές για πάρουν τις σοφές συμβουλές του. Οι Λόγοι του έχουν εκδοθεί από τον υποτακτικό του, Γέροντα Σωφρόνιο. Ο Γέροντας Σωφρόνιος έγραψε τον βίο του Αγίου μαζί με τις διδαχές του στο βιβλίο ‘Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης’.

Σημαντικές προσωπικότητες του Μοναστηριού:

- O Γέροντας Σωφρόνιος, ο πρώτος Ηγούμενος 1959-1993.

- O Αρχιμανδρίτης Κύριλλος, ο δεύτερος Ηγούμενος από το 1993.

- O Αρχιμανδρίτης Ζαχαρίας, υποτακτικός του Γέροντα Σωφρονίου για 27 χρόνια στην I.M. Αγίου Παντελεήμονα Αγίου Ορους.

- O Αρχιμανδρίτης Νικόλαος Σαχάρωφ, ανηψιός του Γέροντα Σωφρονίου, συγγραφέας του βιβλίου ‘Αγαπώ άρα υπάρχω’

- O Αρχιμανδρίτης Ραφαήλ, υποτακτικός του Γέροντα Σωφρονίου από την δημιουργία του Μοναστηριού στο Essex, μετέφρασε τα συγγράμματα του Γέροντα Σωφρονίου στη Ρουμανική γλώσσα.

- H Γερόντισσα Μαγδαληνή, σημαντική ομιλήτρια, συγγραφέας των βιβλίων Children in the Church Today και Conversations with Children: Communicating our Faith.

- H Μοναχή Μαρία (ψηφιδωτά)
[http://www.mosaicmatters.co.uk/features/sistermaria.htm]