Δευτέρα 24 Αυγούστου 2020

Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ: Εγώ ο ίδιος θρηνούσα σαν να ήμουν καταραμένος, λόγω της ανικανότητός μου να ζήσω ως χριστιανός.



Όσο φλογερότερη είναι η επιθυμία μας να ακολουθήσουμε τον Χριστό -παρόλο που βλέπουμε ότι δεν είμαστε ικανοί-, τόσο ο νους και η καρδιά μας είναι γεμάτα από έναν άλλο πόνο, όχι αυτόν για τη σωτηρία του κόσμου, αλλά για τη δική μας σωτηρία. Μη έχοντας το δικαίωμα να θίξω τη δική σας ζωή, θα μιλήσω για μένα. Βλέποντας τον εαυτό μου ανίκανο να αγαπήσει όπως μας εντέλλεται ο Χριστός, αισθανόμουν σαν τον ελεεινότερο άνθρωπο του κόσμου, σαν να ήμουν κάτω από την απειλή μιάς τρομερής κατάρας, και έκλαιγα επί δεκαετίες για να ελευθερωθώ από αυτή την αρρώστια. Καταλαβαίνω ότι, όταν και εσείς βλέπετε αυτή την ανημπορία, την αδυναμία να ακολουθήσετε τον Χριστό, οι καρδιές σας είναι πραγματικά γεμάτες από πόνο.
Ο πόνος μας είναι ανάλογος με την αγάπη μας προς τον Χριστό.
Δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε τον Χριστό χωρίς παθήματα. Γι` αυτό είπε ο Χριστός: «Ος ου λαμβάνει τον σταυρόν αυτού και ακολουθεί οπίσω μου, ούκ έστι μου άξιος». Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον χαρακτήρα αυτής της οδού. Να γνωρίζετε καλά πως αν άνθρωποι του αναστήματος του οσίου Σεραφείμ, του οσίου Σιλουανού και άλλων οσίων ασκητών, έκλαψαν μέχρις εξαντλήσεως, αυτό ήταν αποτέλεσμα της αγάπης, η οποία πάσχει μέσα στον κόσμο αυτό.
Ζήτησα να έρθετε μόνο εσείς σήμερα. Σας παρακαλώ λοιπόν να φυλάξετε αυτό πού σας εμπιστεύθηκα από τη ζωή μου. Μην το φανερώνετε εύκολα στον οποιονδήποτε.

Εγώ ο ίδιος θρηνούσα σαν να ήμουν καταραμένος, λόγω της ανικανότητός μου να ζήσω ως χριστιανός.
Όσο για μας, διαλέξαμε αυτή την οδό, την ποτισμένη με δάκρυα. Πρέπει όμως να κρατήσουμε τη στάση των «καλλιεργημένων» πνευματικά μοναχών: Οφείλουμε να μη δείχνουμε τον πόνο μας επί παρουσία άλλων. Δεν πρέπει, στις περισσότερες περιπτώσεις, ούτε καν να μιλούμε γι’ αυτόν. Γι’αυτό, όσοι μας επισκέπτονται θαυμάζουν: «Να ένας χώρος ειρήνης, ένας χώρος προσευχής, όπου κανείς αισθάνεται την παρουσία του Θεού». Αλλά εμείς οι ίδιοι υποφέρουμε! Είμαστε συντετριμμένοι από την εργασία, από την αδυναμία να ζήσουμε σύμφωνα με τις εντολές Του.
Εγώ ο ίδιος βίωσα κάποτε στιγμές, όπου μου φαινόταν πως το να ακολουθήσω τον Χριστό ήταν πολύ δύσκολο δεν μπορούσα να Τον ακολουθήσω πλέον: «Όχι… αν είναι με τέτοιο τίμημα, δεν θέλω!».
Ζω με τον πόνο ότι είμαι ανάξιος της σωτηρίας.
Αν ζω με τέτοιον τρόπο, όλη μου η ζωή δεν είναι παρά μια κρίση. Καταλαβαίνετε γιατί δεν θα έρθουμε σε Κρίση; Διότι την βιώνουμε συνεχώς από εδώ κάτω.

Το παν εξαρτάται από το επίπεδο στο οποίο κτίζουμε της ζωή μας




Όλοι εσείς, αδελφοί μου, γνωρίζατε κάποιον κ. Ν. που έπασχε από προοδευτική παράλυση- ανίατη ασθένεια. Ήρθε εδώ και προσευχηθήκαμε γι’ αυτόν. Καθόταν σε αναπηρική καρέκλα. Μετά λοιπόν από την προσευχή, του είπα:

«Εμείς δεν είμαστε θαυματουργοί. Είμαστε απλοί και αμαρτωλοί άνθρωποι, αλλά ωστόσο προσευχηθήκαμε στον Θεό να δείξει το έλεος Του σε σας».


Και ξαφνικά, με φωτεινό από ευτυχία βλέμμα είπε:
«Αλλά έζησα τον Θεό κατά της διάρκεια της προσευχής και αυτό είναι για μένα σημαντικότερο από τη θεραπεία».

Με κατέπληξε το γεγονός, επειδή οι εξωτερικές συνθήκες ήταν πολύ ήσυχες. Τί ακριβώς έζησε ο άνθρωπος αυτός; Είχε ανώτατη μόρφωση και οικονομικώς ήταν αρκετά πλούσιος, ώστε να έχει ζήσει σε συνθήκες κοινωνικής ανέσεως. Όπως η μεγάλη πλειονότητα των μορφωμένων ανθρώπων, έτσι και αυτός ήταν αδιάφορος προς την πίστη και την Εκκλησία.
Η δε γυναίκα του ήταν μάλλον αρνητικά τοποθετημένη απέναντι στην Εκκλησία. Εκείνο που με συγκίνησε ήταν ότι δεν υπήρχε κανένας λόγος, ούτε ο παραμικρός, που να τον ανάγκαζε να πει: «Μα έζησα τον Θεό»!
Αν σύμφωνα με την πίστη μας υπάρχει αιώνιος και προαιώνιος Νους που δημιούργησε τα πάντα, τότε με ποιόν τρόπο ο άνθρωπος θα γνωρίσει ότι Αυτός ο Δημιουργός των πάντων τον άγγιξε; Αν υπάρχει δυνατότητα για τον άνθρωπο να γνωρίσει την επαφή του αιωνίου αυτού Πνεύματος, σημαίνει ότι υπάρχει στον άνθρωπο όχι μόνο η ικανότητα για τη γνώση του υλικού κόσμου ή του κοσμικού είναι που μας περιβάλλει, αλλά και κάτι ακόμη μεγαλύτερο…
Και όταν η αίσθηση της παρουσίας του Θεού αρχίζει να προσεγγίζει όλο και συχνότερα τον άνθρωπο, αυτός αλλάζει σε όλες τις εκδηλώσεις του, στις εκτιμήσεις του για τα πάντα. Για παράδειγμα, ο κ. Ν που είπε «αλλά έζησα τον Θεό» ενώ ήταν καταδικασμένος να πεθάνει, και μετά την προσευχή αυτή, προχώρησε ήσυχα και με χαρά στον θάνατο και όλη η οικογένειά του άλλαξε τρόπο ζωής.
Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ
(αρχιμανδρίτου Σωφρονίου, Οικοδομώντας τον ναό του Θεού, τόμος Α, σελ. 370-371)

ΔΙΑΜΑΧΗ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΟ



«Ένα από τα ερωτήματα που με απασχολούσαν ήταν το πώς είναι ποτέ δυνατόν να ζήσεις “αναμάρτητα” μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο. Γιατί όλες μας οι πράξεις είναι τόσο ασήμαντες, σε σχέση με όσα απαιτεί από εμάς το πνεύμα του Ευαγγελίου, το οποίο, στο τέλος φαίνεται να είναι απλώς αδύνατο και ουτοπικό.
»Και κατά τη διαμονή μου στον Άθωνα, όπως συνέβαινε και πριν να γίνω μοναχός, κάποιες φορές η προσευχή μου διακοπτόταν από “θεομάχους” λογισμούς.
»Θυμάμαι πόσο φοβερά βασανίστηκα κάποτε από αυτό το γεγονός, από το ότι δηλαδή δεν κατάφερα ούτε να μην κατακρίνω με τις σκέψεις ούτε να μην υπερηφανεύομαι ούτε να μην αισθάνομαι αντιπάθειες κλπ. Και, αφού όλα αυτά δεν τα κατάφερα, άρχισα με τον Θεό ένα είδος “διαμάχης” της τάξεως που θα λεχθεί παρακάτω.
»Έτσι, σε μια στιγμή από τη μαρτυρική μου παράσταση μπροστά στο κριτήριο του Λόγου του Θεού, παρά τις προσπάθειές μου, αισθάνθηκα την άκρα αδυναμία μου να παραμείνω στο πνεύμα των Εντολών Του. Και θυμάμαι που πρόφερα τότε αυτούς τους άφρονες λόγους:
—“Μιλάς, λοιπόν, Εσύ για την έσχατη και φοβερή Κρίση! Αλλά πώς άραγε θα κρίνεις Εσύ εμένα; Ποιό είναι το δικό Σου το Είναι; Ποιές είναι οι δικές Σου δυνατότητες και ποιές οι δικές μου; Εγώ είμαι άνθρωπος· Αν δεν κοιμηθώ, αν δεν φάω κλπ., θα πεθάνω! Κι αν κάποιος ή κάτι με χτυπήσει, πάλι μπορώ να πεθάνω! Και Εσύ, λοιπόν, θα κρίνεις εμένα;! Μα, Εσύ δεν έχεις καν το δικαίωμα να με κρίνεις! Για να είσαι δικός μου Κριτής, σύμφωνα με κάθε έννοια δικαιοσύνης, οφείλεις πρώτα Εσύ ο Ίδιος να βρεθείς σε όμοιες με μένα συνθήκες. Εσύ, όμως, είσαι Άπειρος με τη δύναμη του άναρχου Είναι Σου. Ενώ εγώ, μέσα στη φθαρτότητά μου, είμαι όμοιος με το σκουλήκι!...”.
»Η προσευχή μου απευθυνόταν “γενικά” προς τον Θεό. Και, αφού παρέμεινα αρκετά σε αυτή τη “διαμάχη”, ξαφνικά, μου έγιναν κατανοητά μέσα μου τα λόγια του Χριστού. Έλαβα μέσα στην καρδιά μου την εξής απάντηση:
—“Ο Πατέρας δεν κρίνει και δεν καταδικάζει κανέναν, αλλά όλη την εξουσία της Κρίσης την έχει δώσει στον Υιό Του, γιατί Αυτός έγινε και είναι Υιός Ανθρώπου” (βλ. Ιωάν. 5, 22 και 27).
»Και στη “διαμάχη” αυτή με τον Θεό, βγήκα τελικά νικημένος: Εμένα θα με κρίνει ο Άνθρωπος–Χριστός· Αυτός, που εκπλήρωσε τον Νόμο, Εκείνος που δημιούργησε όλα αυτά.
»Μέχρι εκείνη τη στιγμή πολλές φορές είχα διαβάσει αυτούς τους λόγους, αλλά ποτέ μου δεν τους κατανόησα με αυτή την έννοια.
»Ένιωσα ντροπή. Μεγάλη ήταν και η συστολή μου: Πάντοτε ζούσα σε συνθήκες που ήταν πολύ ευκολότερες από εκείνες που πέρασε όλη η επίγεια ζωή του Χριστού.
»Στ’ αλήθεια! Αυτός έχει το απόλυτο δικαίωμα να κρίνει όλον τον κόσμο. Κανένας δεν Τον ξεπέρασε ποτέ κατά τα παθήματά Του. Εξωτερικά, πολλοί μεν είναι εκείνοι που υπέμειναν και υπομένουν ακόμη και τώρα φρικτά βασανιστήρια μέσα στους θαλάμους των σύγχρονων φυλακών, αλλά ποιοτικά ο δικός Του άδης –ένας “άδης αγάπης”!– είναι (και θα είναι!) οδυνηρότερος όλων των άλλων ανθρώπων…».
+ Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ
(1896–1993)