Ο ΑΡΧΑΡΙΟΣ Η θεολογική «επίθεση‐αυτοάμυνα» του π. Σωφρονίου. Η βαθμιαία επιστροφή. Η αδιάπτωτη πρόνοια του Θεού.

Αθήνα, 16 Οκτωβρίου 1945.

Αγαπητέ εν Χριστώ αδελφέ, πάτερ Σωφρόνιε, Ευλογείτε!

Μόλις επέστρεψα από το Λονδίνο, όπου είχα πάει στις 7 Σεπτεμβρίου, βρήκα το εκτενές γράμμα σου1 … Ευτυχώς που δεν ήρθες εδώ, για να μου μιλήσεις. Όχι μόνο θα απουσίαζα, αν ερχόσουν τον Σεπτέμβριο, αλλά θα  έβλεπες πόσο απασχολημένος είμαι, όλη την ημέρα και κάποτε τη μισή νύχτα. Θα καταλάβαινες ότι σχεδόν ποτέ δεν μου είναι δυνατό να μιλήσω για πολύ με κανένα. Εκτός αυτού, πού θα παρέμενες, πώς θα τρεφόσουν και πώς θα επέστρεφες; Αν και τίποτα δεν τολμώ να υποσχεθώ με βεβαιότητα, θα προσπαθήσω να έρθω κοντά σου τον Νοέμβριο. Μην ανησυχείς.  Μην  αφήνεις τον Άθω, όπου αναπνέεις καθαρό πνευματικό αέρα.

Τα γράμματά σου ήταν ωφέλιμα, αν και δεν μπορώ να σου κρύψω ότι μου άφησαν την εντύπωση ότι ο ίδιος δεν είσαι εντελώς σίγουρος για τις πεποιθήσεις σου, αλλά γράφεις εν μέρει, για να πείσεις τον εαυτό σου. Η επίθεση βέβαια είναι η καλύτερη αυτοάμυνα. Είναι φανερό ότι σκανδαλίστηκες [//394] με εμένα. Δεν θα προσπαθήσω όμως καθόλου να σε πείσω. Απλώς έγραψα με μορφή εξηγήσεως και πνευματικής εξομολογήσεως. Δεν χρειάζεται να ανησυχείς για μένα.

Δεν θέλω να σε στενοχωρήσω. Πολλά συμβαίνουν στην ψυχή μου, αν και δεν νομίζω ότι οι κοσμοθεωρίες μας θα συμπέσουν ποτέ απόλυτα, όσο ζούμε επάνω στη γη (γιατί βαδίζουμε προς τον ίδιο σκοπό, αλλά από διαφορετικούς δρόμους), ωστόσο όμως, όταν παρέλαβα το τελευταίο σου γράμμα, βρισκόμουν ήδη πλησιέστερα σε σένα, και ό,τι μου έγραψες ήταν εν μέρει περιττό. Ουδέποτε θα πάψω να σε βλέπω ως πολύτιμο κομμάτι της ίδιας της ψυχής μου. Συνήθιζα να καταφεύγω σε σένα ως σε πολύτιμο διδάσκαλο και σύμβουλο. Ο Κύριος με οδήγησε κοντά σου, όταν έπρεπε. Και εσύ μου έδωσες αφειδώς τόσα πολλά, τα οποία και παρέλαβες από Αυτόν. Παρόλη όμως την ειλικρινή αγάπη και ευγνωμοσύνη δεν μπορώ να σε ακολουθήσω σε όλα. Ήμουν για σένα σχεδόν αφόρητο φορτίο, κι εσύ τώρα ελευθερώθηκες από αυτό. Μη βασανίζεσαι μαζί μου. Πέταξε από επάνω σου αυτό το φορτίο και μην προσπαθείς να το κουβαλάς. Μαρτυρώ ενώπιον του Θεού ότι εφέτος μου δόθηκε από την πρόνοια του Θεού νέα, σωτήρια χειραγώγηση, ακόμη πιο απροσδόκητη και καθαρή, από εκείνη που είχα όταν συνάντησα τον πατέρα Σιλουανό στον αρσανά και μου προείπε ότι θα βρω και άλλον, που αποδείχθηκε ότι ήσουν εσύ. Πώς έγινε αυτό δεν μπορώ προς το παρόν να σου το γράψω, γιατί δεν έχω δικαίωμα. Μη χάνεις λοιπόν την πίστη στην πρόνοια του Θεού, ακόμη και σε σχέση με εμένα τον αμαρτωλό. Να είσαι

1 Επιστολή  28  του π.  Σωφρονίου προς τον Δ.  Μπάλφουρ  (22 Αυγούστου/  4 Σεπτεμβρίου

1945). Βλ. σσ. 296‐308.

ΑΣΚΗΣΙΣ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ     ‐ 237 ‐

αδελφός και ευμενής, συνοδοιπόρος και ευχέτης, αλλά μη θλίβεσαι νιώθοντας απορία και ευθύνη για εμένα.

Είμαι σύμφωνος με πολλά από αυτά που μου γράφεις· για παράδειγμα ότι βρίσκομαι μόνο «στην αρχή», ότι μέχρι [//395] τώρα παρέμεινα μόνο αρχάριος. Συμφωνώ σε σχέση με τον «αρνητικό» ασκητισμό, αλλά έχω αναλάβει τόσο βαρύ φορτίο εργασίας, ώστε αναγκάζομαι να το θεωρήσω ως τη μικρή μου άσκηση· έτσι κι αλλιώς μου αποστερεί και τη δυνατότητα, ακόμη και αν το ήθελα, να διασκεδάσω πολύ ως «κοσμικός άνθρωπος» και να απολαύσω τον κόσμο.

Να έχεις εμπιστοσύνη στην αγάπη μου και να μη σκανδαλισθείς με τη σιωπή μου. Μην έχοντας ο ίδιος χρόνο για να γράψω, φοβάμαι ότι θα μου γράψεις εκτενή γράμματα, στα οποία για πολύ καιρό δεν θα απαντήσω, και η φαινομενική αδιαφορία μου θα σε πικράνει. Δεν μπορώ όμως να γράψω πολλά και δεν θα το κάνω.

Συχνά σε σκέφτομαι, συχνά προσεύχομαι. Θα ήθελα να σε έβλεπα.

Ο ανάξιος και ελάχιστος αδελφός σου

Δαβίδ‐Δημήτριος

[//427]

Μοντάζ, εκτύπωση: Γραφικές Τέχνες – Εκδόσεις «Μυγδονία», Δαβάκη 18, 570 09 Καλοχώρι Θες/νίκης, τηλ,: (2310) 754.254 – fax: (2310) 710.558

Βιβλιοδεσία: Αφοί Βαρουσιάδη, 13ο χιλμ. Θες/νίκης – Εδέσσης, τηλ.: (2310) 710.140 – fax: (2310) 710.141